Instalacja fotowoltaiczna składa się z trzech elementów. Paneli, inwertera i dwukierunkowego licznika prądu. Panele generują prąd stały, a tymczasem wszystkie nasze urządzenia domowe i cała sieć energetyczna, jest zasilane prądem przemiennym. Zamiana prądu ze stałego (ang. direct current, DC) w prąd przemienny (alternative current, AC) jest zadaniem inwertera, zwanego inaczej falownikiem.
Zdaniem wielu ekspertów wybór właściwego inwertera to kluczowy element instalacji PV (fotowoltaicznej), decydujący o jej sprawności w o wiele większym stopniu, niż samych paneli. Inwerter jest też relatywnie najdroższym i stosunkowo najbardziej awaryjnym urządzeniem, jego żywotność obliczana jest na 10-15 lat, podczas gdy paneli przekracza 25.
Czym się kierować w wyborze inwertera oraz jakie są ich charakterystyki?
Inwerter, co to jest?
Inwerter to urządzenie, które należy do kategorii przetwornic napięcia, albo inaczej konwerterów mocy, czasami nazywanych też przekształtnikami napięcia. Są to urządzenia elektryczne i elektromechaniczne, które wykorzystujemy gdy parametry energii elektrycznej w sieci muszą zostać przetworzone, aby spełniać normy urządzeń zasilanych. Przykładem konwertera mocy jest zasilacz ładujący telefon lub komputer.
Inwertery stosowane do instalacji fotowoltaicznych są pozbawione elementu mechanicznego (inwertery statyczne), a swoje zadnie realizują przez układ scalony, tzw. mostek kluczy. Składa się z kilku podstawowych elementów, są to prostownik, kondensatory (stopień pośredni) i tranzystory (stopień końcowy). Niezbędnymi elementami falownika jest także układ sterowania i zabezpieczeń.
Rodzaje inwerterów i ich właściwości
Planując instalację fotowoltaiczną do swojego domu, dobrze jest wiedzieć jakie cechy mają określone typy falowników.
Inwertery wyspowe, sieciowe i hybrydowe
Inwertery fotowoltaiczne wyspowe lub sieciowe. Te pierwsze (inwertery off-grid) nie są podłączone do sieci energetycznej, a prąd dzięki nim przetworzony można wykorzystać wyłącznie lokalnie, do zasilania urządzeń domowych lub akumulatorów. Innymi słowy, nie oddamy nadwyżek do sieci, aby je pobrać w dogodnej chwili. Statystycznie autokonsumpcja produkowanej energii wynosi ok 30%, więc wszystkie nadwyżki będą czystą stratą.
Falowniki podłączone do sieci (inwertery on-grid) współpracują z siecią energetyczną, obniżając jej pobór podczas pracy urządzeń domowych oraz umożliwiają oddanie nadwyżek produkowanego prądu. Jeżeli jednak „sieć padnie”, tj. doświadczymy przerwy w dostawie prądu, to inwerter on-grid nam nie pomoże. Instalowane w Polsce falowniki mają tzw. zabezpieczenie antywyspowe, które z przyczyn bezpieczeństwa odetną zasilanie instalacji domowej.
Rozwiązaniem może być inwestycja w inwertery hybrydowe lub też instalacja składająca się z dwóch falowników on-grid i off-grid.
Mikroinwertery i inwertery stringowe
Inwertery mogą być podłączone do paneli fotowoltaicznych na dwa sposoby — bezpośrednio do każdego pojedynczego panela (mikroinwertery) lub szeregowo do sieci połączonych paneli (inwerter stringowy). To drugie rozwiązanie jest dopuszczalne w instalacjach o mocy do 30 kW. Instalacje o wyższej mocy, np. farmy fotowoltaiczne wykorzystują inwertery centralne.
Zaletą inwertera stringowego jest niższy koszt, aniżeli zakup wielu pojedynczych mikroinwerterów oraz jego wyższa sprawność i dłuższa żywotność Jednakże jest także druga strona medalu. Jeżeli wskutek zacienienia (np. pobliskie drzewo lub budynek), spadnie sprawność pracy jednego panelu, inwerter obniży parametry pracy całego zestawu. Ten sam efekt będzie miał miejsce, gdy panele będą ustawione pod różnym kątem i w różnych kierunkach.
Inwertery jedno i trójfazowe
Instalacje fotowoltaiczne, których moc przekracza 3,68 kW, są zobowiązane pracować z falownikami trójfazowymi. W przypadku instalacji niższej mocy w praktyce stosuje się tylko inwertery jednofazowe.
Falownik jednofazowy nie musi być złym wyborem. W przypadku podpięcia do fazy, która za dnia jest najmocniej obciążona, wzrośnie nam współczynnik autokonsumpcji, a spadnie ilość energii oddawanej do sieci.
W przypadku inwertera trójfazowego nastąpi stała, równomierna dystrybucja mocy pomiędzy trzy fazy, niezależenie od stopnia ich wykorzystania. Mówiąc obrazowo, praca urządzenia jednofazowego będzie w takiej sytuacji zasilana tylko ⅓ energii produkowanej przez instalację PV, a pozostałe ⅔ zostaną wysłane do sieci.
Wybór inwertera
Planując zakup inwertera, warto zwrócić uwagę nie tylko na rodzaj i typ, ale także na markę producenta. W naszej ofercie znajdą Państwo:
- Inwertery Fronius — produkowany w Europie, przez austriacką firmę z tradycjami, specjalizującą się w rozwiązaniach domowych i przemysłowych.
- Inwertery SolarEdge — izraelski producent, współpracujący blisko z Teslą i Schneider Electric, cieszący się dobrą opinią wśród odbiorców na całym świecie.
- Inwertery Kaco — niemiecki producent, wywodzący się z „technologicznego zagłębia” Badenni-Wirtembergii, numer jeden wśród odbiorców stawiających na najwyższą jakość
- Inwertery Huawei — największy i najbardziej zaawansowany producent elektroniki na świecie.
- Inwertery BB ECO — polski producent, którego urządzenia podbijają nasz rynek, a jakość nie ustępuje światowym wymaganiom.
Decyzja dotycząca inwertera może być niełatwa, dlatego zachęcamy do kontaktu z naszymi pracownikami, którzy z chęcią podzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem. Będzie nam milo państwu pomóc w wyborze optymalnego rozwiązania.