Fotowoltaika w 2024 roku – zmiany, prognozy

5 grudnia 2023

Moc zainstalowanej fotowoltaiki w Polsce wzrosła o blisko 3,5 GW w okresie od grudnia 2022 roku do września 2023 roku, osiągając imponujące 15 627,5 MW. Te liczby potwierdzają systematyczny i dynamiczny rozwój rynku odnawialnych źródeł energii. Ostatnie miesiące przyniosły również istotne zmiany w prawie dotyczącym paneli słonecznych, w tym w zakresie zwiększenia dopuszczalnej mocy instalacji niewymagającej uzyskania pozwolenia na budowę do 150 kW. Jak prezentują się prognozy dla rynku w nadchodzących 12 miesiącach? Jakie zmiany w fotowoltaice nastąpią?

Prognozy dla rynku fotowoltaiki w Polsce

Branża fotowoltaiczna jest dzisiaj jednym z filarów transformacji energetycznej Polski. Tylko w latach 2019-2022 udział energii z PV w ogóle energii elektrycznej pochodzącej z OZE wzrósł z 3% do ponad 23,3%, a w strukturze całkowitej generacji z 0,4% do 4,5%. Jak wspomina Grzegorz Wiśniewski, prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej „Fotowoltaika „ciągnie” za sobą rynek inteligentnych rozwiązań towarzyszących, takich jak magazyny energii, służących poprawie funkcjonowania instalacji PV na rynku energii i zwielokrotnia łańcuch wartości”.

W wydanym w maju 2023 roku raporcie „Rynek fotowoltaiki w Polsce” przedstawiono prognozy, zgodnie z którymi na koniec bieżącego roku moc wszystkich zainstalowanych źródeł fotowoltaicznych wyniesie 18 GW, zaś wartość rynku inwestycji PV będzie kształtowała się na poziomie ponad 20 mld złotych. W ciągu najbliższych dwóch lat spodziewany jest dalszy wzrost rynku na poziomie ponad 20%. Ostatecznie na koniec 2025 roku sumaryczna moc wszystkich instalacji fotowoltaicznych w Polsce ma wynieść 26,8 GW.

Jakie zmiany nastąpią w fotowoltaice w 2024 roku?

Na 2024 rok zaplanowano kilka istotnych zmian w funkcjonowaniu rynku fotowoltaiki w Polsce. Skupiają się one wokół takich kwestii jak:

modyfikacja sposobu rozliczania,
wprowadzenie Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii, a co za tym idzie instytucji prosumenta zbiorowego i wirtualnego,
podtrzymanie kluczowych programów dotacyjnych i szersze uruchomienie konkursów współfinansowanych ze środków europejskich.

Poniżej opisano każdy z tych punktów.

Zmiana sposobu rozliczania fotowoltaiki w 2024 roku

Jedną z kluczowych zmian w branży będzie wdrożenie nowego sposobu rozliczania energii produkowanej przez instalacje fotowoltaiczne. Obecny model net-billingu, polegający na rozliczaniu prądu według rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej (RCEm), będzie obowiązywał do 1 lipca. Po tym terminie planowane jest wprowadzenie systemu taryf dynamicznych, gdzie użytkownicy mikroinstalacji będą rozliczać nadwyżki energii elektrycznej w oparciu o ceny godzinowe. Ich poziom będzie kształtowany przez relację popytu i podaży na energię. Zakłada się, że wyższe kwoty będą płacone za pobór w godzinach szczytowych (w okresie jesienno-zimowym są to godziny między 16 a 18), zaś niższe za zakup energii przy niewielkim popycie. Wykaz godzin szczytu można każdego dnia odnaleźć na stronie Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A.

Wprowadzenie Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii

Kolejną istotną zmianą przewidzianą na 2024 rok jest uruchomienie Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE). Oficjalna inauguracja instrumentu ma nastąpić na początku lipca. System ma w założeniu zwiększyć dostęp do informacji, ujednolicić standardy i umożliwić przygotowanie bardziej spersonalizowanych ofert. Użytkownicy fotowoltaiki będą mogli kontrolować stan wniosków o dotacje, monitorować efektywność instalacji i mieć wgląd w szczegółowe dane dotyczące transferu energii do i z zakładu energetycznego. CSIRE umożliwi również działalność prosumentom zbiorowym i wirtualnym, co wspomoże modernizację energetyczną domów wielorodzinnych, przedsiębiorstw czy obiektów użyteczności publicznej.

Dofinansowania do fotowoltaiki w 2024 roku

Czy w 2024 roku można spodziewać się dopłat do fotowoltaiki? Większość istotnych programów dotacyjnych ma zostać utrzymana, a prace nad nowym naborem Mojego Prądu są już w toku. Warto także śledzić możliwości wsparcia z Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki i Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2021-2027. Zgodnie ze Szczegółowymi Opisami Priorytetów oraz harmonogramami naborów, swoje szanse na uzyskanie dotacji będą miały jednostki publiczne, osoby fizyczne (w ramach projektów parasolowych) oraz przedsiębiorstwa. W tym ostatnim przypadku szansa na uzyskanie dofinansowania zależeć będzie od wielkości przedsiębiorstwa, jego lokalizacji i charakteru działalności.

Zapowiedzi koalicji rządzącej w kwestii fotowoltaiki

Partie rządzące dostrzegają konieczność stymulacji rozwoju systemu odnawialnych źródeł energii. Koalicja Obywatelska w swoim programie zapisała postulat przywrócenia „korzystnych zasad rozliczania produkowanej energii dla prosumentów – niższe rachunki za prąd dla inwestujących w fotowoltaikę”. Co to oznacza w praktyce? Póki co trwają konsultacje w tym zakresie. Pewnym jest, że stare zasady net-meteringu nie zostaną przywrócone. Były prezes Towarowej Giełdy Energii, a teraz jeden z doradców Koalicji Obywatelskiej, wspomina, że bardzo ważne będzie wzmocnienie wsparcia na rzecz rozwoju systemu magazynowania energii. Zmianie ma ulec kształt depozytu prosumenckiego. Obecnie przy braku wykorzystania dostępnych tam środków w ciągu 12 miesięcy, można liczyć na zwrot w wysokości 20% wartości energii wprowadzonej do sieci. W planach jest zwiększenie tego pułapu do 100%. Powstać ma także 700 lokalnych wspólnot energetycznych generujących własny i tańszy prąd.

Czy opłaca się założyć fotowoltaikę w 2024 roku?

Eksperci jednomyślnie twierdzą, że 2024 rok to doskonały moment na instalację fotowoltaiki. Przewiduje się wzrost cen energii elektrycznej, szczególnie dla osób fizycznych. Prognozy Urzędu Regulacji Energetyki wskazują, że bez mechanizmów osłonowych wartość rachunku za prąd może zwiększyć się o kolejne 60–70%! Duża niepewność będzie panować także w działalności firm. Nasilenie działań wojennych oraz powołanie Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego, może wpłynąć na ceny proponowane na Towarowej Giełdzie Energii.

Zgodnie z opracowaniem amerykańskiej firmy OPIS od początku bieżącego roku średnia cena paneli fotowoltaicznych w Chinach spadła o 25%. Trend zniżkowy trafił także na rynek Polski. Niższy koszt zakupu modułów PV wpływa na ostateczne wydatki związane z wybudowaniem instalacji OZE. Wprowadzenie taryf dynamicznych, szeroki dostęp do magazynów energii oraz możliwości uzyskania dotacji sprawiają, że zielona energia staje się jeszcze bardziej atrakcyjna dla firm i gospodarstw domowych.
Jeśli myślisz o fotowoltaice w 2024 roku, skontaktuj się z Fotowoltaika.plus. Jako doświadczony wykonawca możemy przygotować instalację opartą o podzespoły wysokiej jakości. To gwarantuje jej długą żywotność i bezpieczeństwo użytkowania.