Co to jest fotowoltaika?

Co to jest fotowoltaika?

Co to jest fotowoltaika?

10 lutego 2021

Fotowoltaika (PV) to proces umożliwiający przetwarzanie energii słonecznej na prąd elektryczny. Pozyskiwanie energii odbywa się poprzez specjalną instalację, potocznie nazywaną panelami słonecznymi, które składają się z ogniw fotowoltaicznych. W skład instalacji wchodzi też falownik, inaczej nazywany inwerterem. Ogniwa przetwarzają światło na prąd stały, który następnie trafia do falownika, w którym następuje konwersja na prąd zmienny, nadający się do użytku. Pozyskany w ten sposób prąd może służyć do zasilania dowolnych urządzeń elektrycznych. W najbardziej rozwiniętych krajach Europy takie rozwiązanie zaczyna wyraźnie wypierać konwencjonalne, czyli nieodnawialne źródła energii. Także w Polsce widać coraz większe zainteresowanie tym tematem. Dzieje się tak przede wszystkim ze względów ekologicznych i praktycznych. Prąd ze słońca można pozyskać w dowolnym miejscu na świecie, jest odnawialnym źródłem energii, a ponadto cały proces nie stwarza żadnych zagrożeń dla środowiska. Fotowoltaika w dłuższej perspektywie czasu okazuje się także opłacalna pod względem ekonomicznym.

Fotowoltaika w Polsce

Pod względem udziału odnawialnej energii w krajowym zużyciu, Polska wciąż wypada dość blado w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej. W 2020 roku udział wszystkich odnawialnych źródeł energii wyniósł 18%. Dla porównania, w Szwecji wskaźnik ten przekroczył już 50%, natomiast w Finlandii, na Łotwie, a także w Danii i Austrii, wynosi powyżej 30%. Z drugiej strony, Polska należy do krajów UE z największym rozwojem fotowoltaiki. Istotny wpływ na taki stan rzeczy mają coraz liczniejsze programy rządowe, dzięki którym można uzyskać dofinansowanie na instalacje PV. Zainteresowani mogą skorzystać ze wsparcia takich programów, jak Mój Prąd czy Czyste Powietrze. Według danych podanych przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne, moc zainstalowana w PV 1 grudnia 2020 wynosiła 3,7 GW. To wzrost aż o 182% w porównaniu z grudniem 2019 roku. Z kolei w raporcie stowarzyszenia SolarPower Europe podano, że krajowa moc przyłączonych instalacji fotowoltaicznych w 2020 roku wyniosła dwukrotnie więcej niż rok wcześniej, osiągając poziom 2,2 GW. Obecnie znajdujemy się na czwartym miejscu w UE pod względem rozwoju fotowoltaiki.

Czy fotowoltaika się opłaca?

Do najczęściej poruszanych aspektów tego zagadnienia należy jego opłacalność. Sceptycy wskazują na wysoki koszt instalacji i długi czas zwrotu takiej inwestycji. Zwolennicy fotowoltaiki argumentują natomiast, że dzięki panelom słonecznym można znacząco zredukować wysokość rachunków za prąd, a przy dobrze zaplanowanej instalacji nawet całkowicie uniezależnić się od zewnętrznego dostawcy prądu. Na efektywność fotowoltaiki ma wpływ bardzo wiele czynników. Liczba ogniw, kąt nachylenia, dzienny poziom nasłonecznienia – to tylko niektóre z nich. Nowoczesne systemy są coraz częściej wyposażone w magazyny energii, dzięki czemu można korzystać z prądu także po zachodzie słońca oraz w pochmurne dni, gdy instalacja pobiera mniej energii. Roczne zużycie energii przeciętnej czteroosobowej rodziny wynosi około 3 000 kWh, co przy obecnych cenach prądu oznacza wydatek powyżej 2 000 złotych. Przybliżony koszt paneli PV, które wystarczą na takie zapotrzebowanie, to około 15 000 złotych. Oznacza to, że inwestycja całkowicie zwróci się mniej więcej po siedmiu latach i to nie uwzględniając podwyżek prądu ani dofinansowania. Po tym czasie otrzymuje się niemal całkowicie darmowy prąd. Samo pozyskiwanie energii nic nie kosztuje, ale trzeba się liczyć z pewnymi wydatkami eksploatacyjnymi, związanymi z regularnymi przeglądami lub wynikającymi z ewentualnych awarii. Te ostatnie występują jednak bardzo rzadko, głównie z powodu niewłaściwego użytkowania instalacji.

Jak uzyskać dofinansowanie na fotowoltaikę?

W 2020 roku wyjątkowym sukcesem okazał się program Mój Prąd. Wszystkie osoby fizyczne, które nie wcześniej, niż w lipcu 2019 roku, zaczęły korzystać z instalacji o mocy 2-10 kW na własne potrzeby, mogły do 6 grudnia 2020 roku złożyć wniosek online. Pozytywne rozpatrzenie wniosku oznacza otrzymanie dofinansowania w wysokości do 5 000 złotych. Przeznaczono na ten cel aż 1,1 miliarda złotych, dzięki czemu wsparcie może dostać nawet 220 tysięcy postumentów. Wkrótce powinna ruszyć kolejna edycja tego programu. Obecnie kontynuuje się prace nad nowymi zasadami przyznawania dotacji. Tymczasem wciąż trwa nabór wniosków do programu Czyste Powietrze, które można składać online. Warunki otrzymania dofinansowania są zbliżone, jednak nie wystarczy sama instalacja paneli słonecznej. Musi towarzyszyć jej zlikwidowanie konwencjonalnego źródła energii. Oba te programy zostały skierowane do osób prywatnych, korzystających z energii PV w swoim domu lub mieszkaniu. Rolnicy mogą natomiast starać się o dotację z programu Agroenergia, w którym można otrzymać bezzwrotnie nawet 25 000 złotych. Ze szczegółami wszystkich programów najlepiej zapoznać się bezpośrednio na dedykowanych im stronach rządowych.